کمالگرایی یکی از مشکلاتی است که بیشتر افراد به نوعی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. اما از چگونگی آن اطلاعی ندارند. کمال گرایی به شکل بیمارگونه آن یعنی داشتن معیارها و خواسته‌های بسیار سطح بالا که غیر واقع گرایانه هستند و عملاً نمی توانند انجام شوند. بنابراین فرد کمال گرا در مواجهه با شرایط احساس گناه و شرم کرده و شروع به سرزنش خود می کند.
معنای لغوی این کلمه یعنی این‌که شما برای رسیدن به بهترین خود در محدوده عقلانی و واقعیت تلاش می کنید. طبق این تعریف شما با آگاهی و اطلاعات درست و بیشتر در مسیر حرکت می کنید. اگر هم شکست خوردید، دوباره تلاش می کنید تا اوضاع را در جهت بهبود اوضاع پیش ببرید.
اما کمالگرایی در شرایط زیر میتواند در افراد شکل گیرد :
۱. کودکی ناامن:
پدر و مادر ۱۹ را حساب نمی‌کند، می‌گوید باید ۲۰ بگیری.
کودک مدام با این جملات مواجه میشود:
“تو دست و پا چلفتی هستی”
“بچه فلانی رو نگاه کن! تو به درد نخوری”
سیستم آموزشی ما چه در مدرسه چه دانشگاه، نمی‌گوید مقایسه نکن! توسری نزن!
۲. یادگیری از اجتماع و محیط:
محیط می‌گوید باید چنین هیکلی داشته باشی.
باید زیبا و بی‌نقص باشی.
باید این شکلی لباس بپوشی.
فلانی را نگاه کن! باید این مدلی باشی. (جامعه پر شده از مقلدهای اینفلوئنسرها..ادای نصرت رو درمیارن فکر می‌کنن مثل اون آشپز خفنی میشن)
۳. انتظارات بالای خانواده:
اینهمه خرجت کردیم..توقع داریم..باید پزشکی قبول شی، باید فلان‌جا کار کنی.
انرژی زیادی را صرف گیر دادن می‌کنند.
۴. فرهنگ بت ساز:
در فرهنگ ما، آدم‌ها یا شیطان هستند یا بتی برای پرستیدن.
وسط ندارم..خاکستری ندارم..امکان ندارد بگوییم یکی ۴ تا خوبی دارد دو تا بدی و بقیه قبول کنند..نقص داری؟ حذف!
این فرهنگ آدم‌ها را به تله کمالگرایی می‌اندازد.
۵. شرکت‌های تبلیغاتی:
همیشه می‌خواهند یک آدم بی‌نقص بسازند، خصوصا در حوزه زیبایی.
۶. شبکه‌های اجتماعی:
استاندارها را بالا میبرند.
فقط خوشی‌ها را به اشتراک می‌گذارند..هرگز از غم‌ها، شکست‌ها و گریه‌ها، تصویری نمی‌گذارند.
کمالگرایی مثبت البته میتواند نتایج خوبی داشته باشد. کمالگرایی مثبت بجای ترس، تلاش ایجاد میکند. در کمالگرایی مثبت با تحقق هر هدفی انگیزه بیشتر در فرد ایجاد میشود و ترس از شکست مانع روند فعالیت ها نمیشوند.
نظرات کاربران